Làng Đức Hậu là một làng lớn có dân số rất đông nằm trên địa thế vô cùng quan trọng của huyện Chân Phúc - Châu Cửu Đức (Hoan Châu rồi Nghệ An Châu) - Nghệ An thừa tuyên, sau này là làng Đức Hậu, huyện Chân Phúc, phủ Đức Quang, xứ Nghệ An. Hiện nay là 3 xóm Xuân Hoa, Xuân Đồng, Xuân Đức thuộc xã Nghi Đức, Thành phố Vinh.Trên địa phận Đức Lân thuộc làng Đức Hậu có một quần thể "Tam giáo đồng nguyên" gồm: Chùa, Đền, Đình, miếu án ngự (nay là phần đất phía tây-tây bắc xóm Xuân Hoa giáp ranh với xóm Xuân Đồng thuộc xã Nghi Đức - thành phố Vinh, với diện tích gần 10 ha nay diện tích đất trên chỉ còn lại khoảng 4 ha vẫn còn nguyên trạng). Đây đã từng là một địa chỉ văn hoá tâm linh – chính trị - xã hội của xã Xuân Lộc (nay là 4 xã Nghi Đức, Nghi Ân, Nghi Kim, Nghi Phú – Thành phố Vinh).Sau lưng Đình Đức Hậu về phía Bắc khoảng 50 mét là chùa Đức Hậu. Chùa Đức Hậu có tên gọi cổ là Thiên Linh Tự, tương truyền Chùa có từ rất lâu đời(Được xây dựng vào khoảng thế kỷ XII – XIII), chính bản thân các cụ cao tuổi trong làng cũng đã nghe các ông bà của mình kể về sự linh thiêng của Chùa.

Hiện nay, trụ trì chùa Đức Hậu là Đại đức Thích Định Tuệ. Chùa đã có nhiều thay đổi và đang trở thành một trung tâm sinh hoạt Phật giáo của Phật tử khu vực thành phố Vinh, huyện Nghi Lộc và lân cận.

Ngày 20/3/2016, Đại lễ rót đồng đúc đại hồng chung đã được tổ chức. Nội dung và hình ảnh xem tại liên kết này: ĐẠI LỄ RÓT ĐỒNG ĐÚC ĐẠI HỒNG CHUNG

VIDEO CLIP LỄ RÓT ĐỒNG ĐÚC ĐẠI HỒNG CHUNG

Lịch sử kiến trúc

Trước kia Chùa lợp bằng tranh, chỉ có 2 gian, đến năm 1943 nhân dân đóng góp công đức tu sửa thành Chùa ngói và xây thêm một gian nữa gọi là nhà Muống. Điều đặc biệt là nhà muống này có cột hình vuông. Theo gia tộc họ Hoàng (Họ Hoàng ở xã Nghi Phú, thành phố Vinh), gia tộc này từ nhiều đời trước đã có truyền thống làm Sư ở chùa này. Chỉ nhớ rằng cụ Hoàng chư Cách làm sư thì con trai cụ là Hoàng Hào Kiều làm Từ; khi cụ Hoàng Hào Kiều lên làm Sư thì cụ Hoàng Canh Kho lên làm Từ và sau khi cụ Hoàng Canh Kho lên làm S­ư thì đây cũng là vị sư cuối cùng của chùa này và đã qua đời từ nhiều năm trước. Có một điều khác biệt là Chùa này có hệ thống thờ cúng lưỡng tự, nghĩa là vừa thờ Phật, thờ Thánh, thờ Mẫu và cả thờ Linh Vật. Nhân dân 3 xóm truyền rằng Chùa có ứng – Phù chữa bệnh rất hiệu nghiệm.

Trong điện thờ Đức Tam Bảo, Phật Thích Ca, Phật bà Quan Thế Âm. Bên cạnh đó Chùa còn thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh, Bà La sát, Chức Nữ, Đức Vĩnh Thiện và linh vật Cửu Long (9 rồng chầu). Trước của Chùa có bình phong " Thập loại chúng sinh". Chùa có 2 cây phi lao cổ thay cột cổng cao hơn 30 mét là nơi giam giữ ma, quỷ… Di chỉ duy nhất vừa tìm được của chùa này là một bức tượng đá cao chừng 60 cm mặc dù theo nhân dân địa phương, trước năm 1965, chùa có gần 100 bức tượng đá, gỗ.

Hiện nay, Chùa đang được phục dựng lại. Gian nhà gỗ đặt trong Chính điện hiện nay là Gốc tích cổ nhất, đây là gian Thiêu Hương của Đền Đức Hậu, ngôi đền thờ Cao Sơn - Cao Các nằm phía Tây chùa Đức Hậu, được xây dựng từ thế kỉ XIV. Ngày 20/3/2016, Chùa tổ chức đúc đại hồng chung với sự tham gia của hàng nghìn Tăng, Ni, Phật tử. Các khu vực thờ tự và hành lễ vẫn đang dựng tạm bằng hệ thống nhà mái tôn, khung thép.UBND tỉnh Nghệ An đã cấp đủ đất 10ha mở rộng ra phía cánh đồng Cửa Đình của xóm Xuân Hoa, xã Nghi Đức, bao trùm lên diện tích đất xưa của Đình Đức Hậu và Đền Đức Hậu. Tuy không phải đất gốc nhưng là diện tích đủ rộng để phát triển chùa, tạo điều kiện cho tăng ni, Phật tử hành lễ.